Ὁ Μητροπολίτης Σισανίου καί Σιατίστης Παῦλος
Ἰανουάριος-Φεβρουάριος 2015
Ἀγαπητά μου παιδιά
Στό τέλος τοῦ μήνα πού πέρασε ἑορτάσαμε τήν μνήμη τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν πού τιμῶνται καί σάν προστᾶτες τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας. Οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας μέσα ἀπό τήν σοφία τους καί τήν ἐμπειρία τους εἶχαν καταλήξει σέ ἕνα σοφό συμπέρασμα. «Πᾶσα ἐπιστήμη χωριζομένη ἀρετῆς πανουργία καί οὐ σοφία φαίνεται». Λόγια πού σημαίνουν ὅτι κάθε ἐπιστήμη καί κάθε γνώση ὅταν χωρισθοῦν ἀπό τήν ἀρετή μετατρέπονται σέ πανουργία καί δέν συνιστοῦν σοφία.
Μέ βάση αὐτό τό συμπέρασμα μποροῦμε νά καταλάβουμε γιατί οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες εἶναι οἱ κατ’ἐξοχήν ἐκφραστές καί προστᾶτες τῆς Παιδείας. Γιατί στό πρόσωπό Τους συνδύασαν καί τήν γνώση καί τήν ἀρετή. Ὁ καθένας τους εἶχαν σπουδάσει ἀπό τρεῖς ἕως ἕξι ἐπιστῆμες. Εἶχαν θά λέγαμε σήμερα ἀπό τρία ἕως ἕξι πτυχία. Δύσκολα θά τούς συναγωνιζόταν κανείς ὄχι ἁπλῶς στήν γνώση, ἀλλά στήν ἀγάπη γιά τήν μάθηση. Ἡ μάθηση γι’αὐτούς ἦταν μία δημιουργία. Ὅμως αὐτή τήν γνώση τήν συνδύασαν ὁ καθένας μέ τήν προσωπική τους ἀρετή. Γιά ἕνα ἄλλο πατέρα τῆς Ἐκκλησίας, πού γιόρταζε τόν ἴδιο μήνα, τόν Ἅγιο Ἀθανάσιο, ὁ βιογράφος του ἔγραφε: «Ἀθανάσιον ἐπαινῶ, ἀρετήν ἐπαινέσω»! Αὐτός ὁ συνδυασμός τῆς γνώσης καί τῆς ἀρετῆς τούς ἀνέδειξε ἐξαίρετους ἐπιστήμονες, θαυμάσιους κοινωνικούς ἐργάτες, φῶτα ὁλόφωτα τῆς κοινωνίας καί Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ Μεγάλοι αὐτοί ἄνθρωποι τίς γνώσεις καί τά πτυχία τους δέν τά χρησιμοποίησαν γιά νά πλουτίσουν καί ἀποκτήσουν δόξα, ἀλλά γιά νά ὑπηρετήσουν μέ γνώση καί ἀγάπη τούς ἀνθρώπους.
Δέν ξέρω ὁ καθένας καί ἡ καθεμιά τί σκέπτεσθε γιά τήν ζωή σας, γιά τό μέλλον σας. Ἐάν τά σχέδια σας εἶναι ἀτομικιστικά ἤ κοινωνικά, ἐάν νοιάζεστε γιά τόν κόσμο πού ζῆτε καί ὁραματίζεστε μιά καλύτερη κοινωνία. Ἐάν πραγματικά στή ζωή σας ἀναζητᾶτε πρότυπα, εἶναι κρίμα πού δέν γνωρίζετε πολλά γιά τούς μοναδικούς αὐτούς ἀνθρώπους. Εἶναι ἀκόμη περισσότερο λυπηρό, γιατί κάποιοι ἀπό σᾶς τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τους δέν πηγαίνετε στήν Ἐκκλησία, ἀλλά στήν καφετέρια. Εἶναι μιά πράξη πού δέν τιμᾶ ἐκείνους πού τήν κάνουν.
Τί σημαίνει ὅμως ἀρετή; Ἀλήθεια ἔχετε κατανοήσει ποτέ αὐτή τήν λέξη, τό περιεχόμενο της; Γιά ποιά ἀρετή γίνεται λόγος ἐδῶ; Ἡ λέξη εἶναι περιεκτική ὅλων τῶν ἐπί μέρους ἀρετῶν καί τοῦτο γιατί δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει ἡ μία χωρίς
τήν ἄλλη. Δέν μπορεῖς π,χ. νά εἶσαι δίκαιος, ἐάν δέν ἔχεις ἀγάπη. Δέν μπορεῖς ἀληθινά νά ἀγαπᾶς ὅταν ἔχεις ἐγωϊσμό. Ἡ ἀρετή ἔχει ἕδρα τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου καί καλλιεργεῖται σ’αὐτήν. Ἴσως σᾶς φανεῖ παράξενο ἄν σᾶς πῶ ὅτι ἕνας ἐγωϊστής ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά εἶναι ἐνάρετος καί ἕνας ἐνάρετος ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά εἶναι ἐγωϊστής. Πολλά παιδιά σήμερα ἔχετε χάσει τό χαμόγελο μέσα στό ἴδιο σας τό σπίτι καί αὐτό προέρχεται ἀπό τίς συγκρούσεις τῶν γονιῶν πού φθάνουν καί στό χωρισμό, γεγονός πού σᾶς πληγώνει. Γιατί δέν μπόρεσαν νά σᾶς δώσουν χαρά. Γιατί ἔχουν ἐγωϊσμό καί αὐτό ὀφείλεται στήν ἀπουσία τῆς ἀρετῆς.
Ὁ ἀληθινά ἐνάρετος ἄνθρωπος ἔχει τήν ἀναφορά του καί τό πρότυπο του ἔξω ἀπό τόν ἑαυτό του. Ἡ προσπάθεια τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν νά ὁμοιάσουν στόν Θεό κατ’εἰκόνα τοῦ ὁποίου ἦσαν δημιουργημένοι, καλλιέργησε τήν ἀρετή στήν ζωή Τους καί τούς ἔκανε εὐεργετικούς γιά τούς ἀνθρώπους. Ὁ ἄνθρωπος καί ἡ ζωή του ἔχουν ἀναφορά πρός τόν Θεό. Ξέρετε ὅλοι πόσο δύσκολη εἶναι ἡ κατάσταση πού βρίσκεται ἡ Πατρίδα μας. Νά θυμᾶσθε λοιπόν ὅτι τήν Πατρίδα μας τήν κατέστρεψαν ὅλοι ἐκεῖνοι πού εἶχαν τήν γνώση, εἶχαν πτυχία, ἀλλά δέν εἶχαν ἀρετή. Αὐτοί λεηλάτησαν τήν πατρίδα μας γιατί στή θέση τῆς ἀρετῆς ἔβαλαν τήν πονηρία. Ἀντί νά ὑπηρετοῦν τήν πατρίδα, τήν χρησιμοποίησαν γιά τόν δικό τους πλουτισμό.
Τό τελικό ἐρώτημα γιάς σᾶς, φίλες καί φίλοι μου, εἶναι ποιοί εἶναι οἱ δικοί Σας στόχοι. Ἐσεῖς καλλιεργεῖτε τίς ἀρετές ἤ τίς ἐμπαίζετε; Νομίζετε ὅτι χωρίς τήν ἀρετή μπορεῖτε νά εἶσθε σωστές προσωπικότητες; Νομίζετε ὅτι μπορεῖτε, ὅσες γνώσεις κι’ἄν ἀποκτήσετε, νά εἶσθε, χωρίς τήν καλλιέργεια τῶν ἀρετῶν, δίκαιοι πολίτες, νά δημιουργήσετε σωστές οἰκογένειες, νά δώσετε αὕριο χαρά στά δικά σας τά παιδιά; Ἡ ἄνθηση τῆς βίας μέσα στό σχολεῖο, ἡ περιθωριοποίση κάποιων μαθητῶν ἀπό ἄλλους, ἡ στοχοποίηση συγκεκριμένων προσώπων δέν δείχνουν καλλιέργεια καρδιᾶς ἀλλά ἀπουσία ἀρετῶν. Καλλιεργεῖτε τήν ἀγάπη ἤ τόν ἐγωϊσμό; Ἡ κάθε τάξη, τό κάθε σχολεῖο εἶναι μιά μικρή κοινωνία. Εἶναι μιά εὐκαιρία νά διαμορφώσετε τήν κοινωνία τῆς τάξης ἤ τοῦ σχολείου σας σέ μιά δίκαιη, φιλάνθρωπη, ἀγαπητική κοινωνία. Τό ὅτι πολλές φορές ἡ γλῶσσα σας εἶναι ἀπρόσεκτη δείχνει τήν ἀπουσία καλλιέργειας τῆς καρδιᾶς σας, ἀφοῦ πάντα ἡ γλῶσσα λαλεῖ, ἀπό τό περίσσευμα τῆς καρδιᾶς.
Ἴσως εἶναι μιά εὐκαιρία προβληματισμοῦ μιά καί ἡ ἡλικία πού βρίσκεσθε εἶναι ἡ πιο κατάλληλη γιά νά συγκροτήσετε καί νά οἰκοδομἠσετε τήν προσωπικότητα σας. Αὕριο θά εἶσθε αὐτό πού γίνεσθε σήμερα. Ἀπό τώρα ξεκινᾶτε γιά νά εἶσθε αὕριο ἡ εὐλογία ἤ ἡ κατάρα. Σᾶς εὔχομαι μέ πολλή ἀγάπη τό πρῶτο.